Φαρμακοθεραπευτική κατηγορία: Από του στόματος λαμβανόμενα
αντιδιαβητικά. Διγουανίδη, κωδικός ATC: A10BA02.
Μηχανισμός δράσης
Η υδροχλωρική μετφορμίνη είναι ένα διγουανίδιο με αντι-υπεργλυκαιμικές
δράσεις, το οποίο μειώνει και τη βασική και τη μεταγευματική γλυκόζη του
πλάσματος. Δεν διεγείρει την έκκριση ινσουλίνης και κατά συνέπεια δεν
δημιουργεί υπογλυκαιμία, όταν χορηγείται ως μονοθεραπεία.
Η υδροχλωρική μετφορμίνη είναι δυνατόν να ενεργεί μέσω 3 μηχανισμών:
(1) στο ήπαρ, μειώνοντας την παραγωγή ηπατικής γλυκόζης αναστέλλοντας
τη γλυκονεογένεση και τη γλυκογονόλυση.
(2) στους μυς, αυξάνοντας την ευαισθησία στην ινσουλίνη, βελτιώνοντας
την περιφερική λήψη και χρήση γλυκόζης.
(3) και καθυστερώντας την απορρόφηση της γλυκόζης από το έντερο.
Η υδροχλωρική μετφορμίνη διεγείρει την ενδοκυτταρική σύνθεση του
γλυκογόνου ενεργώντας επί της συνθετάσης γλυκογόνου.
Η υδροχλωρική μετφορμίνη αυξάνει την ικανότητα μεταφοράς όλων των μέχρι
σήμερα γνωστών τύπων μεμβρανικών μεταφορέων γλυκόζης (GLUTs).
Στους ανθρώπους, ανεξάρτητα από τη δράση της στη γλυκαιμία, η υδροχλωρική
μετφορμίνη έχει ευνοϊκή επίδραση και στο μεταβολισμό των λιπιδίων. Αυτό έχει
αποδειχθεί σε θεραπευτικές δόσεις σε ελεγχόμενες, μεσοπρόθεσμες ή
μακροπρόθεσμες κλινικές μελέτες: η υδροχλωρική μετφορμίνη μειώνει την
ολική χοληστερόλη, τη LDL χοληστερόλη και τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων.
Σε κλινικές μελέτες, η χρήση της μετφορμίνης συσχετίστηκε με είτε ένα
σταθερό σωματικό βάρος ή μέτρια απώλεια βάρους.
Κλινική αποτελεσματικότητα:
Η ανιχνευτική τυχαιοποιημένη μελέτη (UKPDS) έχει αποδείξει το
μακροπρόθεσμο όφελος του εντατικού ελέγχου της γλυκόζης του αίματος σε
ενήλικες ασθενείς με διαβήτη τύπου 2.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων σε παχύσαρκους ασθενείς που θεραπεύθηκαν
με υδροχλωρική μετφορμίνη ύστερα από αποτυχία με δίαιτα μόνο, έχει δείξει:
- σημαντική μείωση του απόλυτου κινδύνου οποιασδήποτε επιπλοκής που έχει
σχέση με το διαβήτη στην ομάδα υδροχλωρικής μετφορμίνης (29,8
συμβάντα/1000 ασθενείς-χρόνο) έναντι δίαιτας μόνο (43,3 συμβάντα/1000
ασθενείς-χρόνο), p=0.0023, και έναντι ομάδας συνδυασμένης
σουλφονυλουρίας και της ομάδας μονοθεραπείας με ινσουλίνη (40,1
συμβάντα/1000 ασθενείς-χρόνο), p=0.0034.
- σημαντική μείωση του απόλυτου κινδύνου θνησιμότητας που έχει σχέση με
το διαβήτη: υδροχλωρική μετφορμίνη 7,5 συμβάντα/1000 ασθενείς-χρόνο,
δίαιτα μόνο12,7 συμβάντα/1000 ασθενείς-χρόνο, p=0.017
- σημαντική μείωση του απόλυτου κινδύνου γενικής θνησιμότητας:
υδροχλωρική μετφορμίνη 13,5 συμβάντα/1000 ασθενείς-χρόνο έναντι
δίαιτας μόνο 20,6 συμβάντα/1000 ασθενείς-χρόνο (p=0.011), και έναντι των
ομάδων συνδυασμένης σουλφονυλουρίας και μονοθεραπείας με ινσουλίνη
18,9 συμβάντα/1000 ασθενείς- χρόνο (p=0.021)
- σημαντική μείωση του απολύτου κινδύνου εμφράγματος του μυοκαρδίου:
υδροχλωρική μετφορμίνη 11 συμβάντα/1000 ασθενείς-χρόνο, δίαιτα μόνο 18
συμβάντα/1000 ασθενείς- χρόνο (p=0.01).