1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ
Arulatan
50 μικρογραμμάρια/ml, οφθαλμικές σταγόνες, διάλυμα
2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
Το 1ml των οφθαλμικών σταγόνων, διαλύματος περιέχει 50
μικρογραμμάρια latanoprost.
Μια σταγόνα περιέχει περίπου 1,5 μικρογραμμάρια latanoprost.
Έκδοχα με γνωστή δράση: Χλωριούχο βενζαλκόνιο 0,2 mg/ml.
Για τον πλήρη κατάλογο των εκδόχων, βλ. παράγραφο 6.1.
3. ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ
Οφθαλμικές σταγόνες, διάλυμα.
Άχρωμο ή υποκίτρινο, διαυγές διάλυμα.
Το ph είναι μεταξύ 6,6 και 6,9.
Η οσμωτικότητα είναι μεταξύ 250 και 330 mOsm/κιλό.
4. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
4.1 Θεραπευτικές ενδείξεις
Μείωση της αυξημένης ενδοφθάλμιας πίεσης σε ασθενείς με
γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας και οφθαλμική υπερτονία.
Μείωση της αυξημένης ενδοφθάλμιας πίεσης σε παιδιατρικούς
ασθενείς με αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση και παιδιατρικό
γλαύκωμα.
4.2 Δοσολογία και τρόπος χορήγησης
Οφθαλμική χρήση
Δοσολογία
Συνιστώμενη δοσολογία για ενήλικες (συμπεριλαμβανομένων
ηλικιωμένων ατόμων):
Η συνιστώμενη δοσολογία είναι μία οφθαλμική σταγόνα στον
προσβεβλημένο οφθαλμό ή οφθαλμούς μία φορά ημερησίως. Το
καλύτερο αποτέλεσμα επιτυγχάνεται εάν το Arulatan χορηγείται το
βράδυ.
Σελίδα 1 από
14
Το Arulatan δεν πρέπει να χορηγείται περισσότερο από μία φορά
ημερησίως καθώς έχει αποδειχθεί ότι η συχνότερη χορήγηση μειώνει
το αποτέλεσμα της μείωσης της ενδοφθάλμιας πίεσης.
Σε περίπτωση που παραληφθεί μία δόση, η θεραπεία συνεχίζεται με
την επόμενη δόση ως συνήθως.
Όπως συμβαίνει με όλες τις οφθαλμικές σταγόνες, για τη μείωση της
ενδεχόμενης συστηματικής απορρόφησης συνιστάται ο δακρυϊκός
ασκός να συμπιέζεται στον έσω κανθό (απόφραξη δακρυϊκού
σημείου) για ένα λεπτό. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να εφαρμόζεται
αμέσως μετά την ενστάλαξη της κάθε σταγόνας.
Οι φακοί επαφής θα πρέπει να αφαιρούνται πριν την ενστάλαξη των
οφθαλμικών σταγόνων και μπορούν να επανατοποθετηθούν μετά από
15 λεπτά.
Σε περίπτωση που χορηγούνται περισσότερα από ένα τοπικά
οφθαλμολογικά φαρμακευτικά προϊόντα, αυτά πρέπει να χορηγούνται
σε μεσοδιάστημα τουλάχιστον πέντε λεπτών.
μΠαιδιατρικός πληθυσ ός
:
Το Arulatan μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παιδιατρικούς ασθενείς στην
ίδια δοσολογία όπως και στους ενήλικες. Δεν υπάρχουν δεδομένα για
πρόωρα βρέφη (ηλικίας κύησης μικρότερης των 36 εβδομάδων). Τα
δεδομένα για την ηλικιακή ομάδα < 1 έτους (4 ασθενείς)είναι
περιορισμένα (βλέπε παράγραφο 5.1).
4.3 Αντενδείξεις
Υπερευαισθησία στη δραστική ουσία latanoprost, στο benzalkonium chloride
ή σε κάποιο από τα έκδοχα 6.1που αναφέρονται στην παράγραφο .
4.4 Ειδικές προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη
χρήση
Η latanoprost μπορεί σταδιακά να αλλάξει το χρώμα του οφθαλμού
αυξάνοντας την ποσότητα της καφέ χρωστικής στην ίριδα. Πριν την
έναρξη της θεραπείας, οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται για
το ενδεχόμενο μόνιμης αλλαγής στο χρώμα των ματιών τους. Η
μονόπλευρη θεραπεία μπορεί να προκαλέσει μόνιμη ετεροχρωμία.
Αυτή η αλλαγή στο χρώμα των ματιών έχει παρατηρηθεί κυρίως σε
ασθενείς με ίριδες μικτών χρωμάτων, δηλ. μπλε-καφέ, γκρι-καφέ,
κίτρινο-καφέ και πράσινο καφέ.
Σε μελέτες με latanoprost, η έναρξη της αλλαγής παρατηρείται συνήθως
εντός του πρώτου οκταμήνου της θεραπείας, σπανίως κατά τη
διάρκεια του δεύτερου ή τρίτου χρόνου και δεν έχει παρατηρηθεί μετά
τον τέταρτο χρόνο της θεραπείας. Ο ρυθμός προόδου της χρώσης της
Σελίδα 2 από
14
ίριδας μειώνεται με το χρόνο και είναι σταθερός για πέντε χρόνια. Η
επίδραση της αυξημένης χρώσης άνω των 5 ετών δεν έχει εκτιμηθεί.
Σε μια ανοιχτή μελέτη ασφαλείας με latanoprost διάρκειας 5 ετών, το
33% των ασθενών ανέπτυξε χρώση της ίριδας (βλ. παράγραφο 4.8). Η
αλλαγή του χρώματος της ίριδας είναι ελάχιστη στην πλειοψηφία
των περιπτώσεων και συχνά δεν παρατηρείται κλινικά. Η συχνότητα
εμφάνισης σε ασθενείς με ίριδες μικτών χρωμάτων κυμάνθηκε από 7
έως 85%, με τη μεγαλύτερη συχνότητα να παρατηρείται σε ίριδες
κίτρινου-καφέ χρώματος. Σε ασθενείς με ομοιογενώς μπλε μάτια δεν
παρατηρήθηκε αλλαγή και σε ασθενείς με ομοιογενώς γκρι, πράσινα
ή καφέ μάτια σπάνια παρατηρήθηκε αλλαγή.
Η αλλαγή του χρώματος οφείλεται σε αυξημένη περιεκτικότητα
μελανίνης στα στρωματικά μελανοκύτταρα της ίριδας και όχι σε
αύξηση στον αριθμό των μελανοκυττάρων. Χαρακτηριστικά, η καφέ
χρωστική γύρω από την κόρη εξαπλώνεται ομοκεντρικά προς το άκρο
στους προσβεβλημένους οφθαλμούς, ωστόσο ολόκληρη η ίρις ή
τμήματα αυτής μπορούν να προσλάβουν πιο καφετί χρώμα. Καμιά
περαιτέρω αύξηση στην καφέ χρώση της ίριδας δεν έχει παρατηρηθεί
μετά τη διακοπή της θεραπείας. Δεν έχει συσχετισθεί με κανένα
σύμπτωμα ή παθολογικές αλλαγές σε κλινικές μελέτες μέχρι σήμερα.
Από τη θεραπεία δεν έχουν επηρεαστεί ούτε σπίλοι ούτε φακίδες της
ίριδας. Συγκέντρωση χρωστικής στο δοκιδωτό δίκτυο (trabecular
meshwork) ή σε άλλο σημείο στον πρόσθιο θάλαμο δεν έχει
παρατηρηθεί σε κλινικές μελέτες. Βάσει 5ετούς κλινικής εμπειρίας,
δεν έχει αποδειχθεί ότι η αυξημένη χρώση της ίριδας έχει δυσμενείς
κλινικές επιπτώσεις και η χορήγηση του Arulatan μπορεί να συνεχιστεί
σε περίπτωση που προκύψει αυξημένη χρώση της ίριδας. Ωστόσο, οι
ασθενείς θα πρέπει να εξετάζονται τακτικά και, ανάλογα με την
κλινική τους κατάσταση η θεραπεία με Arulatan μπορεί να διακοπεί.
Υπάρχει περιορισμένη εμπειρία με τη latanoprost σε χρόνιο γλαύκωμα
κλειστής γωνίας, σε γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας σε ψευδοφακικούς
ασθενείς και σε χρωστικό γλαύκωμα. Δεν υπάρχει εμπειρία με
latanoprost σε φλεγμονώδες και νεοαγγειακό γλαύκωμα, φλεγμονώδεις
οφθαλμικές καταστάσεις. Η latanoprost εμφανίζει μικρή ή καθόλου
επίδραση στην κόρη του οφθαλμού, ωστόσο δεν υπάρχει καθόλου
εμπειρία σε περιπτώσεις οξείας προσβολής γλαυκώματος κλειστής
γωνίας. Συνεπώς, συνίσταται η χρήση του Arulatan με προσοχή σε
αυτές τις περιπτώσεις μέχρι να αποκτηθεί μεγαλύτερη εμπειρία.
Υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία από μελέτες για τη χρήση της
latanoprost κατά την περιεγχειρητική περίοδο της επέμβασης
καταρράκτη. Το Arulatan πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε
αυτούς τους ασθενείς.
Σελίδα 3 από
14
Το Arulatan πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με
ιστορικό ερπητικής κερατίτιδας, και πρέπει να αποφεύγεται σε
περιπτώσεις ενεργούς κερατίτιδας απλού έρπη και σε ασθενείς με
ιστορικό υποτροπιάζουσας ερπητικής κερατίτιδας ιδιαίτερα
σχετιζόμενης με ανάλογα προσταγλανδινών.
Έχουν σημειωθεί αναφορές για οίδημα στην ωχρά κηλίδα (βλ.
παράγραφο 4.8) κυρίως σε ασθενείς με αφακία, σε ασθενείς με
ψευδοφακία και ρήξη οπίσθιου περιφάκιου ή με ενδοφακό στον
πρόσθιο θάλαμο ή σε ασθενείς με γνωστούς παράγοντες κινδύνου για
κυστοειδές οίδημα της ωχράς κηλίδας (όπως διαβητική
αμφιβληστροειδοπάθεια και απόφραξη αγγείων αμφιβληστροειδούς).
To Arulatan πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με
αφακία, σε ασθενείς με ψευδοφακία και ρήξη οπίσθιου περιφακίου ή
με ενδοφακό στον πρόσθιο θάλαμο ή σε ασθενείς με γνωστούς
παράγοντες κινδύνου για κυστοειδές οίδημα της ωχράς κηλίδας.
Σε ασθενείς με γνωστούς προδιαθεσικούς παράγοντες κινδύνου για
ιριδίτιδα/
ραγοειδίτιδα, το Arulatan μπορεί να χρησιμοποιηθεί με προσοχή.
Υπάρχει περιορισμένη εμπειρία από ασθενείς με άσθμα, αλλά έχουν
αναφερθεί μερικές περιπτώσεις επιδείνωσης του άσθματος και/ή
δύσπνοιας μετά την κυκλοφορία του προϊόντος. Οι ασθενείς με
άσθμα θα πρέπει, συνεπώς, να αντιμετωπίζονται με προσοχή μέχρι να
υπάρξει επαρκής εμπειρία, βλ. επίσης παράγραφο 4.8.
Έχει παρατηρηθεί αποχρωμάτωση του περικογχικού δέρματος με την
πλειοψηφία των αναφορών για Ιάπωνες ασθενείς. Η μέχρι σήμερα
εμπειρία δείχνει ότι η αποχρωμάτωση του περικογχικού δέρματος δεν
είναι μόνιμη και σε κάποιες περιπτώσεις ήταν αναστρέψιμη κατά τη
διάρκεια της θεραπείας με Arulatan.
Η latanoprost ενδέχεται να αλλάξει σταδιακά τις βλεφαρίδες και τις
λεπτές τρίχες γύρω στον οφθαλμό υπό θεραπεία και στις γύρω
περιοχές. Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν αύξηση του μήκους, της
πυκνότητας, της χρωμάτωσης, του αριθμού των βλεφαρίδων ή των
τριχών και ακανόνιστη ανάπτυξη βλεφαρίδων. Η αλλαγές στις
βλεφαρίδες είναι αναστρέψιμες με τη διακοπή της θεραπείας.
Το Arulatan περιέχει χλωριούχο βενζαλκόνιο, το οποίο χρησιμοποιείται
ευρέως ως συντηρητικό σε οφθαλμολογικά προϊόντα. Το χλωριούχο
βενζαλκόνιο έχει αναφερθεί ότι μπορεί επίσης να προκαλέσει στικτή
κερατοειδοπάθεια και/ή τοξική ελκωτική κερατοειδοπάθεια, μπορεί
να προκαλέσει ερεθισμό του οφθαλμού και είναι γνωστό ‘ότι
αποχρωματίζει μαλακούς φακούς επαφής
.
Απαιτείται στενή
παρακολούθηση με τη συχνή ή παρατεταμένη χρήση του Arulatan σε
ασθενείς με ξηροφθαλμία ή σε καταστάσεις που υπάρχει διαταραχή
της λειτουργίας του κερατοειδούς
. Οι φακοί επαφής μπορεί να
Σελίδα 4 από
14
απορροφήσουν το χλωριούχο βενζαλκόνιο και πρέπει να
αφαιρούνται πριν από την εφαρμογή του Arulatan, αλλά μπορούν να
επανατοποθετηθούν μετά από 15 λεπτά (βλέπε παράγραφο 4.2).
.
μΠαιδιατρικός πληθυσ ός
:
Τα δεδομένα αποτελεσματικότητας και ασφάλειας στην ηλικιακή
ομάδα < 1 έτους (4 ασθενείς) είναι πολύ περιορισμένα (βλέπε
παράγραφο 5.1). Δεν υπάρχουν δεδομένα για πρόωρα βρέφη (
ηλικίας
κύησης μικρότερης των 36 εβδομάδων
).
Στα παιδιά ηλικίας από 0 έως < 3 ετών που πάσχουν κυρίως από
ΠΣΓ (πρωτοπαθές συγγενές γλαύκωμα), η εγχείρηση (π.χ. εκτομή
σκληροκερατοειδικού ηθμού/γονιοτομία) παραμένει η θεραπεία
πρώτης γραμμής.
Η μακροπρόθεσμη ασφάλεια σε παιδιά δεν έχει καθιερωθεί
.
4.5 Αλληλεπιδράσεις με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα ή
άλλες μορφές αλληλεπίδρασης
Δ μ μ εν έχουν πραγ ατοποιηθεί ελέτες αλληλεπιδράσεων.
Έχουν υπάρξει αναφορές για παράδοξες αυξήσεις στην ενδοφθάλμια
πίεση μετά τη συνακόλουθη οφθαλμική χορήγηση δυο ανάλογων
προσταγλαδίνης. Συνεπώς, η χρήση δυο ή περισσότερων
προσταγλαδινών, αναλόγων προσταγλαδίνης ή παραγώγων
προσταγλαδίνης δεν συνίσταται.
μΠαιδιατρικός πληθυσ ός
μ μ .Μελέτες αλληλεπιδράσεων έχουν πραγ ατοποιηθεί όνο σε ενήλικες
4.6 Γονιμότητα, κύηση και γαλουχία
Κύηση
Η ασφάλεια αυτού του φαρμακευτικού προϊόντος για χρήση κατά τη
διάρκεια της ανθρώπινης κύησης δεν έχει διαπιστωθεί. Έχει
δυνητικά επικίνδυνες φαρμακολογικές επιδράσεις σε σχέση με την
πορεία της κύησης, το έμβρυο ή το νεογνό. Συνεπώς, το Arulatan δεν
πρέπει να χορηγείται κατά τη διάρκεια της κύησης.
Θηλασμός
Η latanoprost και οι μεταβολίτες της ενδέχεται να περάσουν στο
μητρικό γάλα και, συνεπώς, το Arulatan δεν πρέπει να χορηγείται σε
θηλάζουσες γυναίκες ή θα πρέπει να διακόπτεται ο θηλασμός.
Γονιμότητα
Σε μελέτες με πειραματόζωα, η latanoprost δεν έχει βρεθεί να έχει
επίδραση στην ανδρική ή γυναικεία γονιμότητα (βλέπε παράγραφο
5.3).
Σελίδα 5 από
14
4.7 Επιδράσεις στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού
μηχανών
Όπως και με άλλα οφθαλμολογικά σκευάσματα, η ενστάλαξη
οφθαλμικών σταγόνων ενδέχεται να προκαλέσει παροδική θόλωση
της όρασης. Δεν πρέπει να οδηγείτε ή να χειρίζεστε μηχανές μέχρις
ότου αυτό διορθωθεί.
4.8 Ανεπιθύμητες ενέργειες
Περίληψη του προφίλ αφάλειας
Οι περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρούνται αφορούν
το οφθαλμικό σύστημα. Σε μια ανοιχτή μελέτη ασφαλείας με latanoprost
διάρκειας 5 ετών, το 33% των ασθενών ανέπτυξε χρώση της ίριδας
(βλ. παράγραφο 4.4) Άλλες οφθαλμικές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι
παροδικές και συμβαίνουν με τη χορήγηση της δόσης του φαρμάκου.
Κατάλογος των ανεπιθύμητων ενεργειών με τη μορφή πίνακα
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες ταξινομούνται ανά συχνότητα ως εξής:
πολύ συχνές (≥1/10)
συχνές (≥1/100 έως <1/10)
όχι συχνές (≥1/1000 έως <1/100)
σπάνιες (≥1/10.0000 έως <1/1000)
πολύ σπάνιες (<1/10.000).
μ ( μ μ μ μ η γνωστές δεν πορούν να εκτι ηθούν ε βάση τα διαθέσι α
μ ).δεδο ένα
Λοιμώξεις και παρασιτώσεις
Μη γνωστές
: Ερπητική κερατίτιδα
Διαταραχές του Νευρικού Συστήματος
:
Μη γνωστές
: Κεφαλαλγία, Ζάλη
Οφθαλμικές διαταραχές:
Πολύ συχνές:
Αυξημένη χρώση της ίριδας, ήπια μέχρι μέτρια
υπεραιμία του επιπεφυκότα οφθαλμικός ερεθισμός (κνησμός, νυγμός
και αίσθηση ξένου σώματος), αλλαγές στις βλεφαρίδες και στις
λεπτές τρίχες (αύξηση του μήκους, πάχους, χρώσης και αριθμού)
(πλειοψηφία των αναφορών σε πληθυσμό Ιαπώνων).
Συχνές:
παροδικές διάστικτες επιθηλιακές διαβρώσεις, τις
περισσότερες φορές χωρίς συμπτώματα, βλεφαρίτιδα, οφθαλμικός
πόνος, φωτοφοβία.
Όχι συχνές
: Οίδημα βλεφάρου, ξηροφθαλμία, κερατίτιδα, θάμβος
όρασης, επιπεφυκίτιδα.
Σπάνιες:
Ιριδίτιδα/ραγοειδίτιδα (η πλειοψηφία των αναφορών σε
ασθενείς με συνακόλουθους προδιαθεσικούς παράγοντες), οίδημα της
ωχράς κηλίδας, συμπτωματικό οίδημα του κερατοειδούς και
διαβρώσεις, περικογχικό οίδημα, βλεφαρίδες σε λανθασμένη
Σελίδα 6 από
14
κατεύθυνση που μερικές φορές προκαλούν οφθαλμικό ερεθισμό,
επιπλέον σειρά βλεφαρίδων στο άνοιγμα των μεϊβομιανών αδένων
(διστοιχίασις).
Πολύ σπάνιες
: Περικογχικές αλλαγές και αλλαγές στο βλέφαρο που
προκαλούν εμβάθυνση της αύλακας του βλεφάρου
Μη γνωστές
: κύστη της ίριδας
Καρδιακές διαταραχές:
Πολύ σπάνιες:
Ασταθής στηθάγχη
Μη γνωστές
: αίσθημα παλμών
Δ μ , ιαταραχές του αναπνευστικού συστή ατος του θώρακα και του
μεσοθωράκιου:
Σπάνιες:
Άσθμα, επιδείνωση άσθματος και δύσπνοια.
Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού:
Όχι συχνές:
Δερματικό εξάνθημα
Σπάνιες:
Εντοπισμένη δερματική αντίδραση στις βλεφαρίδες, σκούρα
χρώση του περικογχικού δέρματος.
Διαταραχές του μυοσκελετικού συστήματος και του συνδετικού
ιστού
Μη γνωστές
: Μυαλγία, Αρθραλγία
Γενικές Διαταραχές και καταστάσεις της οδού χορήγησης:
Πολύ σπάνιες:
Θωρακικό άλγος
Περιπτώσεις ασβέστωσης του κερατοειδούς έχουν αναφερθεί πολύ
σπάνια σε συσχέτιση με τη χρήση οφθαλμικών σταγόνων που
περιέχουν φωσφορικά, σε ορισμένους ασθενείς με σημαντικά
κατεστραμμένο κερατοειδή.
Παιδιατρικός πληθυσμός
Σε δύο βραχυπρόθεσμες κλινικές δοκιμές (≤ 12 εβδομάδες), που
περιελάμβαναν 93 (25 και 68) παιδιατρικούς ασθενείς το προφίλ
ασφαλείας ήταν παρόμοια με εκείνο για τους ενήλικε και δεν
ταυτοποιήθηκε καμία νέα ανεπιθύμητη ενέργεια. Τα βραχθπρόθεσμα
προφίλ ασφαλείας στους διαφορετικούς παιδιατρικούς ασθενείς ήταν
επίσης παρόμοια. (βλέπε παράγραφο 5.1). Οι ανεπιθύμητες ενέργειες
που διαπιστώνονται πιο συχνά στον παιδιατρικό πληθυσμό σε σχέση
με τους ενήλικες είναι: ρινοφαρυγγίτιδα και πυρεξία.
Αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών
Η αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών μετά από τη
χορήγηση άδειας κυκλοφορίας του φαρμακευτικού προϊόντος είναι
σημαντική. Επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση της σχέσης οφέλους-
κινδύνου του φαρμακευτικού προϊόντος. Ζητείται από τους επαγγελματίες
του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης να αναφέρουν οποιεσδήποτε
πιθανολογούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες μέσω:
Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων
Σελίδα 7 από
14
Μεσογείων 284
GR-15562 Χολαργός, Αθήνα
Τηλ: +30 21 32040380/337
Φαξ: +30 21 06549585
Ιστότοπος: http://www.eof.gr
4.9 Υπερδοσολογία
Εκτός από τον οφθαλμικό ερεθισμό και την υπεραιμία του
επιπεφυκότα, καμία άλλη οφθαλμική ανεπιθύμητη ενέργεια δεν είναι
γνωστή από υπερδοσολογία με Arulatan.
Σε περίπτωση που το Arulatan ληφθεί τυχαία από το στόμα, οι
παρακάτω πληροφορίες μπορεί να φανούν χρήσιμες: Κάθε φιαλίδιο
περιέχει 125 μικρογραμμάρια latanoprost. Περισσότερο από 90%
μεταβολίζεται κατά τη διάρκεια της πρώτης διέλευσης μέσω του
ήπατος. Ενδοφλέβια έγχυση 3 μικρογραμμαρίων/κιλό σε υγιείς
εθελοντές προκάλεσε μέσες συγκεντρώσεις στο πλάσμα 200
υψηλότερες αυτών κατά τη διάρκεια κλινικής αγωγής και δεν
προκάλεσε συμπτώματα, ωστόσο δόση 5,5-10 μικρογραμμαρίων/κιλό
προκάλεσε ναυτία, κοιλιακό άλγος, ζάλη, κόπωση, εξάψεις και
εφίδρωση. Σε πιθήκους η latanoprost έχει εγχυθεί ενδοφλεβίως σε
δόσεις έως και 500 μικρογραμμαρίων/κιλό χωρίς σημαντική επίδραση
στο καρδιοαγγειακό σύστημα.
Η ενδοφλέβια χορήγηση της latanoprost σε πιθήκους έχει σχετιστεί μόνο
με παροδικό βρογχόσπασμο. Ωστόσο, σε ασθενείς με μέτριο βρογχικό
άσθμα δεν προκλήθηκε βρογχόσπασμος από την τοπική χορήγηση
latanoprost στους οφθαλμούς σε επταπλάσια κλινική δόση του Arulatan.
Σε περίπτωση υπερδοσολογίας του Arulatan, η θεραπεία πρέπει να
είναι συμπτωματική.
5. ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
5.1 Φαρμακοδυναμικές ιδιότητες
Φαρμακοθεραπευτική κατηγορία: παρασκευάσματα κατά του
γλαυκώματος και παρασκευάσματα που προκαλούν μύση, ανάλογο
προσταγλαδινών
κωδικός ATC: S 01 E E 01
Η δραστική ουσία latanoprost, ανάλογη της προσταγλαδίνης F
2
a
, είναι
εκλεκτικός αγωνιστής υποδοχέων prostanoid FP που μειώνει την
ενδοφθάλμια πίεση αυξάνοντας την εκροή του υδατοειδούς υγρού. Η
μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης στον άνθρωπο αρχίζει περίπου
τρεις με τέσσερις ώρες μετά τη χορήγηση και το μέγιστο αποτέλεσμα
επιτυγχάνεται μετά από οχτώ με δώδεκα ώρες. Η μείωση της πίεσης
διατηρείται για τουλάχιστον 24 ώρες.
Σελίδα 8 από
14
Μελέτες σε πειραματόζωα και σε ανθρώπους κατέδειξαν ότι ο κύριος
μηχανισμός είναι η αυξημένη ραγοειδοσκληρική εκροή, αν και κάποια
αύξηση στην ευκολία της εκροής (μείωση στην αντίσταση της εκροής)
έχει αναφερθεί στον άνθρωπο.
Από κεντρικές μελέτες έχει καταδειχθεί ότι η latanoprost είναι
αποτελεσματική ως μονοθεραπεία. Επιπλέον, έχουν διεξαχθεί
κλινικές μελέτες διερευνώντας συνδυασμό χρήσης. Αυτές
περιλαμβάνουν μελέτες που καταδεικνύουν ότι η latanoprost είναι
αποτελεσματική σε συνδυασμό με βήτα-ανδρενεργικούς
ανταγωνιστές (dipivalyl epinephrine), αναστολείς καρβονικής ανυδράσης
(acetazolamide) χορηγούμενους από το στόμα και τουλάχιστον μερικώς
προσθετική με χολινεργικούς αγωνιστές (pilocarpine).
Κλινικές μελέτες έχουν καταδείξει ότι η latanoprost δεν έχει σημαντική
επίδραση στην παραγωγή υδατοειδούς υγρού. Η latanoprost δεν έχει
παρατηρηθεί να έχει καμία επίδραση στον φραγμό μεταξύ αίματος
και υδατοειδούς.
Η latanoprost εμφάνισε μηδαμινή έως και καμία δράση στην
ενδοφθάλμια αιματική κυκλοφορία όταν χρησιμοποιήθηκε σε μελέτες
σε πιθήκους που τους χορηγήθηκε η κλινική δόση. Ωστόσο, ήπια έως
μέτρια υπεραιμία του επιπεφυκότα ή του επισκληριδίου ενδέχεται να
παρατηρηθεί κατά τη διάρκεια τοπικής θεραπείας.
Η χρόνια θεραπεία με latanoprost σε οφθαλμούς πιθήκων, οι οποίοι
είχαν υποστεί εξωπεριφακική αφαίρεση του φακού, δεν επηρέασε τα
αμφιβληστροειδικά αιμοφόρα αγγεία σύμφωνα με αγγειογραφία με
φλουορεσεΐνη.
Η latanoprost δεν προκάλεσε διαρροή φλουορεσεΐνης στο οπίσθιο
ημιμόριο σε ψευδοφακικούς ανθρώπινους οφθαλμούς κατά τη
διάρκεια βραχυχρόνιας θεραπείας.
Η latanoprost σε κλινικές δόσεις δεν έχει αποδειχθεί να έχει
σημαντικές φαρμακολογικές επιδράσεις στο καρδιαγγειακό ή
αναπνευστικό σύστημα.
Παιδιατρικός πληθυσμός
Η αποτελεσματικότητα του Arulatan σε παιδιατρικούς ασθενείς ηλικία;
≤ 18 ετών αποδείχθηκε σε μια διπλά τυφλή κλινική μελέτη 12-
εβδομάδων latanoprost σε σύγκριση με timolol σε 107 ασθενείς που είχαν
διαγνωσθεί με υπέρταση οφθαλμού και παιδιατρικό γλαύκωμα. Τα
νεογέννητα έπρεπε να προέρχονται από τουλάχιστον 36 εβδομάδων
κύηση. Οι ασθενείς έλαβαν είτε latanoprost 0,005% μια φορά την ημέρα
ή timolol 0,5% (ή προαιρετικά 0,25% για ασθενείς ηλικίας μικρότερης
των 3 ετών) δύο φορές την ημέρα. Το πρωταρχικό τελικό σημείο
αποτελεσματικότητας ήταν η διάμεση μείωση της ενδοφθάλμιας
πίεσης (ΕΠ) από την έναρξη στην Εβδομάδα 12 της μελέτης. Οι
διάμεσες μειώσεις της ΕΠ στις ομάδες της latanoprost και της timolol
ήταν παρόμοιες. Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες που μελετήθηκαν (0
έως <3 ετών, 3 έως < 12 ετών και 12 έως 18 ετών) η μέση μείωση
ΕΠ την Εβδομάδα 12 στην ομάδας της latanoprost ήταν παρόμοια με
αυτήν της ομάδας της timolol. Παρόλα αυτά, τα δεδομένα
αποτελεσματικότητας στην ομάδα ηλικίας 0 έως < 3 ετών
Σελίδα 9 από
14
βασίστηκαν μόνο σε 13 ασθενείς για την latanoprost και δεν
αποδείχθηκε σχετική αποτελεσματικότητα από τους 4 ασθενείς που
αντιπροσώπευαν την ομάδα ηλικίας 0 έως < 1 έτος στην κλινική
παιδιατρική μελέτη. Δεν υπάρχουν δεδομένα για πρόωρα βρέφη
(ηλικίας κύησης μικρότερης των 36 εβδομάδων).
Οι μειώσεις της ΕΠ μεταξύ των ασθενών στην υποομάδα του
πρωτοπαθούς συγγενούς/βρεφικού γλαυκώματος (ΠΣΓ) ήταν
παρόμοιες μεταξύ της ομάδας της latanoprost και της ομάδας της timolol.
Η υποομάδα χωρίς ΠΣΓ (π.χ. νενανικό γλαύκωμα ανοικτής γωνίας,
αφακικό γλαύκωμα) έδειξε παρόμοια αποτελέσματα με την υποομάδα
του ΠΣΓ.
Η επίδραση στην ΕΠ διαπιστώθηκε μετά την πρώτη εβδομάδα
θεραπείας (βλέπε διάγραμμα) και διατηρήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια
των 12 εβδομάδων της μελέτης, όπως και στους ενήλικες.
Πίνακα: Μείωση ΕΠ (mmHg) την εβδομάδα 12 στην ομάδα της
δραστικής και την αρχική διάγνωση
Latanoprost
N=53
Timolol
N=54
Έναρξη Διάμεση (SE) 27,3 (0,75) 27,8 (0,84)
Εβδομάδα 12 Αλλαγή από
την Έναρξη Διάμεση
(SE)
-7,18 (0,81) -5,72 (0,81)
p
-value vs. timolol 0.2056
PCG
N=28
Non-
PCG
N=25
PCG
N=26
Non-
PCG
N=28
Έναρξη Διάμεση (SE) 26,5
(0,72)
28,2
(1,37)
26,3
(0,95)
29,1
(1,33)
Εβδομάδα 12 Αλλαγή από
την Έναρξη Διάμεση
(SE)
-5,90 (0,98) -8,66 (1,25) -5,34 (1,02) -6,02 (1,18)
p-value vs. timolol 0,6957 0,1317
SE: τυπικό σφάλμα (standard error).
Σελίδα 10 από
14
Προσαρμοσμένη εκτίμηση βασισμένη σε ανάλυση μοντέλου
συμμεταβλητότητας (covariance ANCOVA).
5.2 Φαρμακοκινητικές ιδιότητες
Η latanoprost (ΜΒ 432.58) είναι προφάρμακο ισοπροπυλικού εστέρα
που είναι καθεαυτό ανενεργό αλλά μετά την υδρόλυση στο οξύ της
latanoprost γίνεται βιολογικά ενεργό.
Το προφάρμακο απορροφάται καλά μέσω κερατοειδούς χιτώνα και
όλη η δραστική ουσία που εισέρχεται στο υδατοειδές υγρό
υδρολύεται κατά τη δίοδο διαμέσω του κερατοειδούς χιτώνα.
Μελέτες σε ανθρώπους καταδεικνύουν ότι η μέγιστη συγκέντρωση
στο υδατοειδές υγρό επιτυγχάνεται περίπου δυο ώρες μετά την
τοπική χορήγηση. Σε πιθήκους μετά την τοπική χορήγηση, η latanoprost
κατανέμεται κυρίως στο πρόσθιο ημιμόριο, στον επιπεφυκότα και
στα βλέφαρα. Μόνο ελάχιστες ποσότητες της δραστικής ουσίας στο
οπίσθιο ημιμόριο.
Πρακτικά δεν υπάρχει μεταβολισμός του οξέος της latanoprost στον
οφθαλμό. Ο κύριος μεταβολισμός γίνεται στο ήπαρ. Η ημίσεια ζωή
στο πλάσμα είναι 17 λεπτά στον άνθρωπο. Οι κύριοι μεταβολίτες, οι
1,2-dinor και 1,2,3,4-tetranor μεταβολίτες, έχουν καμία ή μόνο ασθενή
βιολογική δραστικότητα σε μελέτες με πειραματόζωα και
αποβάλλονται κυρίως στα ούρα.
Παιδιατρικός πληθυσμός
Μια ανοικτή φαρμακοκινητική μελέτη συγκέντρωσης πλάσματος του
latanoprost acid έγινε σε 22 ενήλικες και 25 παιδιατρικούς ασθενείς
(από τη γέννηση έως ηλικίας < 18 ετών) με οφθαλμική υπέρταση και
γλαύκωμα. Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες χορηγήθηκε latanoprost
0,005%, μια σταγόνα την ημέρα σε κάθε μάτι για τουλάχιστον 2
εβδομάδες. Η συστηματική έκθεση του latanoprost acid ήταν περίπου 2
φορές υψηλότερη στους ασθενείς ηλικίας 3 έως < 12 ετών και 6
φορές υψηλότερη σε παιδιά ηλικίας < 3 ετών σε σύγκριση με τους
ενηλίκους, αλλά διατηρήθηκε ένα ευρύ περιθώριο ασφαλείας για
συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες (βλέπε παράγραφο 4.9). Ο
διάμεσος χρόνος για την επίτευξη της μέγιστης συγκέντρωσης στο
πλάσμα ήταν 5 λεπτά μετά τη χορήγηση της δόσης σε όλες τις
ηλικιακές ομάδες. Ο διάμεσος χρόνος ημιζωής για την αποβολή ήταν
βραχύς (< 20 λεπτών), παρόμοιος για παιδιατρικούς και ενήλικες
ασθενείς και είχε ως αποτέλεσμα με συσσώρευση του latanoprost acid
στη συστηματική κυκλοφορία σε συνθήκες σταθερής κατάστασης.
5.3 Προκλινικά δεδομένα για την ασφάλεια
Σελίδα 11 από
14
Η οφθαλμική και η συστηματική τοξικότητα του latanoprost έχει
ερευνηθεί σε διάφορα είδη ζώων. Γενικά, η latanoprost είναι καλά
ανεκτή με περιθώριο ασφάλειας μεταξύ κλινικής οφθαλμικής δόσης
και συστηματικής τοξικότητας τουλάχιστον 1000 φορές. Υψηλές
δόσεις latanoprost, περίπου 100 φορές την κλινική δόση/κιλό βάρος
σώματος, χορηγηθείσα ενδοφλεβίως σε μη αναισθητοποιημένους
πιθήκους καταδείχθηκε να αυξάνει το ρυθμό αναπνοής πιθανώς
αντανακλώντας βρογχόσπασμους βραχείας διάρκειας. Σε μελέτες σε
ζώα, η latanoprost φαίνεται να έχει ευαισθητοποιητικές ιδιότητες.
Στον οφθαλμό δεν εντοπίστηκαν τοξικές δράσεις με δόσεις μέχρι 100
μικρογραμμάρια/ οφθαλμός/ ημέρα σε κουνέλια ή πιθήκους (η κλινική
δόση είναι περίπου 1,5 μικρογραμμάρια/ οφθαλμός/ημέρα). Σε
πιθήκους, ωστόσο, η latanoprost φαίνεται να προκαλεί αυξημένη χρώση
της ίριδας.
Ο μηχανισμός της αυξημένης χρώσης φαίνεται να είναι η διέγερση
της παραγωγής μελανίνης στα μελανοκύτταρα της ίριδας χωρίς να
παρατηρούνται αλλαγές πολλαπλασιασμού. Η αλλαγή στο χρώμα της
ίριδας ενδέχεται να είναι μόνιμη.
Σε μελέτες χρόνιας οφθαλμολογικής τοξικότητας, η χορήγηση
6 μικρογραμμάρια/ οφθαλμό/ημέρα latanoprost φαίνεται να προκαλεί
αύξηση της μεσοβλεφάριας σχισμής. Αυτή η δράση είναι αναστρέψιμη
και παρατηρείται σε δόσεις που υπερβαίνουν τα επίπεδα της κλινικής
δόσης. Η δράση αυτή δεν έχει παρατηρηθεί σε ανθρώπους.
Η latanoprost βρέθηκε αρνητική σε δοκιμή ανάστροφης μετάλλαξης σε
βακτήρια, σε μετάλλαξη γονιδίων σε λέμφωμα ποντικών και σε
μικροπυρηνική δοκιμή ποντικών. Χρωμοσωμικές διαταραχές
παρατηρήθηκαν σε in vitro μελέτες με ανθρώπινα λεμφοκύτταρα.
Παρόμοιες δράσεις παρατηρήθηκαν και με προσταγλαδίνη F2
a
, μια
φυσική προσταγλαδίνη, και καταδεικνύει ότι αυτή είναι class effect.
Επιπρόσθετες μεταλλαξιογόνες μελέτες σε in vitro/in vivo μη
προγραμματισμένη σύνθεση DNA σε αρουραίους ήταν αρνητικές και
κατέδειξαν ότι η latanoprost δεν έχει μεταλλαξιογόνο δράση. Μελέτες
καρκινογένεσης σε ποντίκια και αρουραίους ήταν αρνητικές.
Η latanoprost δεν βρέθηκε να έχει δράση στην ανδρική και γυναικεία
γονιμότητα σε μελέτες σε πειραματόζωα. Σε μελέτη
εμβρυοτοξικότητας σε αρουραίους, δεν παρατηρήθηκε
εμβρυοτοξικότητα σε ενδοφλέβιες δόσεις (5, 50 και
250 μικρογραμμάρια/κιλό/ ημέρα) latanoprost. Ωστόσο, η latanoprost είχε
θανατηφόρο δράση για τα έμβρυα στα κουνέλια σε δόσεις των 5
μικρογραμμαρίων/κιλό/ημέρα και ως άνω.
Η δόση των 5 μικρογραμμαρίων/κιλό/ημέρα (περίπου 100 φορές η
κλινική δόση) προκάλεσε σημαντική εμβρυϊκή τοξικότητα που
χαρακτηρίζεται από αύξηση περιστατικών αργής επαναπορρόφησης
και αποβολής και μειωμένο εμβρυϊκό βάρος.
Δεν έχει εντοπιστεί δυνητική τερατογένεση.
6. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Σελίδα 12 από
14
6.1 Κατάλογος εκδόχων
Χλωριούχο νάτριο
Χλωριούχο βενζαλκώόνιο
Mονοένυδρο φωσφορικό δισόξινο νάτριο
Aνυδρο φωσφορικό δινάτριο
Νερό, κεκαθαρμένο
6.2 Ασυμβατότητες
Μελέτες in vitro έδειξαν ότι προκαλείται καθίζηση όταν
αναμιγνύονται οφθαλμικές σταγόνες που περιέχουν θειομερσάλη με
το Arulatan. Σε περίπτωση που χρησιμοποιούνται τέτοια φαρμακευτικά
προϊόντα, οι οφθαλμικές σταγόνες πρέπει να χορηγούνται σε
μεσοδιάστημα τουλάχιστον πέντε λεπτών.
6.3 Διάρκεια Ζωής
Διάρκεια Ζωής: 24 μήνες
Διάρκεια ζωής μετά το πρώτο άνοιγμα του φιαλιδίου: 4 εβδομάδες
6.4 Ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά την φύλαξη του
προϊόντος
μ Φυλάσσετε και εταφέρετε σε ψυγείο (2
°C-8 °C).
Φυλάσσετε το φιαλίδιο στο εξωτερικό κουτί για να προστατεύεται
από το φως.
Μετά την αποσφράγιση του φιαλιδίου: Μη φυλάσσεται σε
θερμοκρασία μεγαλύτερη των 25
°C.
6.5 Φύση και συστατικά του περιέκτη:
Φιαλίδιο και σταγονόμετρο από χαμηλής πυκνότητας πολυαιθυλένιο
με πώμα πολυαιθυλενίου υψηλής πυκνότητας.
Κάθε φιαλίδιο περιέχει 2,5 ml οφθαλμικές σταγόνες, διάλυμα που
αντιστοιχεί σε περίπου 80 σταγόνες διαλύματος.
Το Arulatan διατίθεται στις ακόλουθες συσκευασίες: ένα φιαλίδιο των
2.5 ml,τρία φιαλίδια των 2.5 ml και έξι φιαλίδια 2.5 ml.
Μπορεί να μην κυκλοφορούν όλες οι συσκευασίες.
6.6 Ιδιαίτερες προφυλάξεις απόρριψης και άλλος
χειρισμός
Καμία ειδική υποχρέωση.
μ μ μμ Κάθε αχρησι οποίητο φαρ ακευτικό προϊόν ή υπόλει α πρέπει να
μ μ απορρίπτεται σύ φωνα ε τις κατά τόπους ισχύουσες σχετικές
διατάξεις
Σελίδα 13 από
14
7. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
Dr. Gerhard Mann Chem.-pharm. Fabrik GmbH
Brunsbütteler Damm 165-173
13581 Berlin
Germany
Τηλέφωνο: +49 (0)30 33093-0
Φαξ: +49 (0)30 33093-350
8. ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
<Να συμπληρωθεί σε εθνικό επίπεδο>
9. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ / ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ
ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ
<Να συμπληρωθεί σε εθνικό επίπεδο>
10. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
<Να συμπληρωθεί σε εθνικό επίπεδο>
Σελίδα 14 από
14