Σε πειραματόζωα, η πιρακετάμη ενισχύει πολλούς τύπους νευροδιαβίβασης, κυρίως μέσω της
μετασυναπτικής ρύθμισης της πυκνότητας και της δράσης των υποδοχέων. Τόσο σε πειραματόζωα
όσο και στον άνθρωπο, οι λειτουργίες που εμπλέκονται στις γνωσιακές εξεργασίες όπως η μάθηση, η
μνήμη, η προσοχή και η συνείδηση ενισχύθηκαν, σε φυσιολογικά άτομα και σε άτομα με καταστάσεις
με γνωσιακά ελλείμματα, χωρίς να αναπτυχθούν κατασταλτικές ή ψυχοδιεγερτικές ενέργειες. Η
πιρακετάμη προστατεύει και αποκαθιστά τις γνωσιακές ικανότητες σε πειραματόζωα και στον
άνθρωπο μετά την επίδραση διαφόρων τοξικών παραγόντων όπως η υποξία, και η
ηλεκτροσπασμωδική θεραπεία κλπ. Παρέχει προστασία από μεταβολές που προκλήθηκαν στη
λειτουργία και την επίδοση του εγκεφάλου από υποξία, όπως αξιολογούνται με
ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (EEG) και με ψυχομετρικές αξιολογήσεις.
Δράση στο κυκλοφορικό
H πιρακετάμη ασκεί την αιμορρεολογική της δράση στα αιμοπετάλια, τα ερυθροκύτταρα και τα
τοιχώματα των αγγείων, αυξάνοντας την ερυθροκυτταρική παραμορφωσιμότητα, ελαττώνοντας τη
συσσωμάτωση των αιμοπεταλίων και την προσκόλληση των ερυθροκυττάρων στο αγγειακό
ενδοθήλιο, και το σπασμό των τριχοειδών.
Δράση στα ερυθροκύτταρα :
Σε ασθενείς με δρεπανοκυτταρική νόσο η πιρακετάμη βελτιώνει την ερυθροκυτταρική
παραμορφωσιμότητα της μεμβράνης των ερυθροκυττάρων ελαττώνει τη γλοιότητα του αίματος και
παρεμποδίζει το σχηματισμό στηλών (rouleaux).
Δράση στα αιμοπετάλια :
Σε ανοικτές μελέτες επί υγιών εθελοντών και ασθενών με φαινόμενο Raynaud, αυξανόμενες δόσεις
πιρακετάμης μέχρι 12g σχετίζονται με δοσοεξαρτώμενη ελάττωση των αιμοπεταλιακών λειτουργιών
σε σύγκριση με τις προ θεραπείας τιμές (δοκιμασίες συσσωμάτωσης που προκαλείται από ADP,
κολλαγόνο, επινεφρίνη και απελευθερώνει βTG (β- Θρομβοσφαιρίνη), χωρίς σημαντική μεταβολή
στον αριθμό των αιμοπεταλίων. Σ’αυτές τις μελέτες η πιρακετάμη παρέτεινε το χρόνο ροής του
αίματος.
Δράση στα αγγεία :
Σε μελέτες επί πειραματοζώων η πιρακετάμη ανέστειλε τον αγγειοσπασμό και ανταγωνίστηκε τη
δράση διαφόρων σπασμογόνων παραγόντων. Δεν εμφάνισε οποιαδήποτε αγγειοδιασταλτική δράση
και δεν προκάλεσε φαινόμενο υποκλοπής, (nor low or no reflow), ούτε υποτασική δράση.
Σε υγιείς εθελοντές η πιρακετάμη ελάττωσε την προσκόλληση των ερυθροκυττάρων στο αγγειακό
ενδοθήλιο και προκάλεσε διέγερση της σύνθεσης προστακυκλίνης από το υγιές ενδοθήλιο.
Δράση στους παράγοντες πήξης :
Σε υγιείς εθελοντές, σε σύγκριση με τις προ θεραπείας τιμές, η πιρακετάμη σε δόση μέχρι 9,6g
ελάττωσε τα επίπεδα ινωδογόνου και παραγόντος von Willebrand (VIII : C; VIII R : AG; VIII R :
vW) στο πλάσμα κατά 30% μέχρι 40% αυξάνοντας το χρόνο ροής του αίματος.
Σε ασθενείς που εμφάνιζαν πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές φαινόμενο Raynaud, σε σύγκριση με τις προ
θεραπείας τιμές, η πιρακετάμη σε ημερήσια δόση 8g επί 6 μήνες, ελάττωσε τα επίπεδα ινωδογόνου
και παράγοντος von Willebrand (VIII : C; VIII R : AG; VIII R : vW και RCF) στο πλάσμα κατά 30%
μέχρι 40%, ελάττωσε τη γλοιότητα του πλάσματος και αύξησε το χρόνο ροής του αίματος.
Σε μια άλλη μελέτη σε υγιείς εθελοντές δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ της
πιρακετάμης (έως 12 g δύο φορές την ημέρα) και του εικονικού φαρμάκου ως προς τις δράσεις στις
παραμέτρους αιμόστασης και το χρόνο της ροής.
5.2. Φαρμακοκινητικές ιδιότητες
H φαρμακοκινητική εικόνα πιρακετάμης είναι γραμμική και ανεξάρτητη του χρόνου με μικρή
διακύμανση μεταξύ των ανθρώπων σε μεγάλο εύρος δόσεων. Αυτό είναι σε συμφωνία με την υψηλή
διαπερατότητα, την υψηλή διαλυτότητα και τον ελάχιστο μεταβολισμό της πιρακετάμης. Η
ημιπερίοδος ζωής της πιρακετάμης στο πλάσμα είναι 5 ώρες. Είναι όμοιος σε ενήλικες υγιείς
εθελοντές και σε ασθενείς. Αυξάνεται στους ηλικιωμένους (οφείλεται κυρίως στη μειωμένη νεφρική
κάθαρση) και σε άτομα με νεφρική ανεπάρκεια. Οι συγκεντρώσεις στο πλάσμα σε σταθερή
κατάσταση επιτυγχάνονται μέσα σε 3 ημέρες μετά τη χορήγηση της δόσης.
6